ενημέρωση 5:41, 29 March, 2024

Ο ναρκισσισμός της διαφορετικότητας

Γράφει ο Γιάννης Κατσίμπας

"... Πάνω ίσως κι από την ομορφιά ή το ταλέντο, πάνω από την ευφυία ή τον πλούτο, πάνω από την γενναιοδωρία ή την πραότητα -τι ξεχασμένη λέξη η τελευταία...- η αρετή που περισσότερο εκτιμάται στις μέρες μας είναι η διαφορετικότητα. Το να είσαι διαφορετικός. Από ποιούς; Απ'τους άλλους.

Μα όλοι είμαστε ανέκαθεν διαφορετικοί μεταξύ μας! Ακόμα κι όταν παρατηρείς ασπρόμαυρες φωτογραφίες ένστολων συνόλων -στρατιώτες, μουσικούς στη φιλαρμονική, μαθητές του παλιού καιρού- διαπιστώνεις ότι η ομοιομορφία πάντα κάπως σπάει. Καθένας κάποιον τρόπο βρίσκει να εκδηλώσει, να υπαινιχθεί έστω, την ξεχωριστή προσωπικότητά του. Άλλος φοράει το πηλίκιο λίγο στραβά, μαγκίτικα. Άλλος κοιτάει την κάμαρα κατάματα κι άλλος είναι χαμηλοθώρης. Η καλτσοδέτα μιας Αρσακειάδος διακρίνεται απ' την -τυχαία δήθεν- μισοσηκωμένη φούστα ενώ η μακριά πλεξούδα της διπλανής της φιλοδοξεί να κλέψει τις εντυπώσεις... Είτε με ρούχα είτε χωρίς, είτε ανήκουν σε κοπάδι είτε μοναχοπερπατούν, οι άνθρωποι διαφυλάσσουν ως κόρην οφθαλμού την ταυτότητά τους. Το μοναδικό και ανεπανάληπτο εγώ τους. Μόνο τα οστά τα γεγυμνωμένα μπερδεύονται το ένα με το άλλο, υμνούν τη ματαιότητα ματαιοτήτων..."

"Μια καλτσοδέτα κι ένα μονόμπαντο καπέλο, χαρά στο πράγμα! Θλιβερές απόπειρες να αντισταθεί κανείς στην πρέσα. Επί αιώνες, επί χιλιετίες, οι πληθυσμοί υποτάσσονταν στον επιβεβλημένο άνωθεν τρόπο ζωής. Στην κυρίαρχη αισθητική. Φάλτσαρες απ' τα πρότυπα; Ήσουν, για παράδειγμα, ένα αγόρι που τού άρεσαν τα αγόρια; Ένα κορίτσι που ονειρευόταν όχι να καλοπαντρευτεί αλλά να ξεχωρίσει στην τέχνη ή στην πολιτική δράση; Αν δεν κατάπινες τον ίδιο τον εαυτό σου, θα πέρναγες τού λιναριού τα βάσανα! Πατεράδες-αφέντες, παπάδες και δάσκαλοι, κάθε πλοκάμι της εξουσίας θα σφιγγόταν γύρω σου για να σε στραγγαλίσει..."

"Ή για να χαλυβδώσει τη βούληση σου. "Μας παίρνουν το αίμα και το φως μα την καρδιά να ξέρεις πως όσο στο χώμα την πατάς, ύστερα πιο ψηλά πετά..." λένε οι στίχοι του Μάνου Ελευθερίου."

"Ψιλά γράμματα! Σε κάθε έναν που χαλυβδώθηκε, αντιστοιχούν μυριάδες που λύγισαν. Που "προσαρμόστηκαν". Ήταν -το ξέρεις- απαίσιες εποχές..."

"Ενώ σήμερα;"

"Ακόμα και στις μέρες μας ο κομφορμισμός κυριαρχεί, στις πιο κλειστές ιδίως κοινωνίες. Ο μέσος όρος εχθρεύεται όποιον δεν του μοιάζει. Να σου θυμίσω τον Βαγγέλη Γιακουμάκη;"

"Δεν χρειάζεται. Ξέρω καλά ότι το μπούλινγκ -η καζούρα όπως τη λέγαμε παλιά- καλά κρατεί. Από την άλλη ωστόσο, ολοένα και περισσότεροι απολαμβάνουν και διατρανώνουν τη διαφορετικότητά τους. Βρισκόμουν τις προάλλες σε ένα πάρτυ γάμου κι ένα ομόφυλο ζευγάρι καλεσμένων δεν έπαψε να φιλιέται περιπαθώς στο τραπέζι και στην πίστα..."

"Μην μου πεις ότι ενοχλήθηκες!"

"Το αντίθετο. Χαιρόμουν όχι απλώς τον έρωτα αλλά και το ξέσπασμά τους. Απολάμβανα τα σοκαρισμένα βλέμματα των μπαρμπάδων, κάποιοι από τους οποίους -στοιχηματίζω- ζήλευαν ό,τι οι ίδιοι είχαν στα νιάτα τους φρικτά καταπιέσει..."

"Σε τι λοιπόν έχεις αντίρρηση;"

"Παρατηρώ στον ανεπτυγμένο φιλελεύθερο κόσμο, στις μορφωμένες εκλεπτυσμένες κοινωνικές ομάδες, έναν ναρκισσισμό της διαφορετικότητας.

Ως παρενέργεια πιθανόν της ψυχανάλυσης, ως παρακολούθημα της πολιτικής ορθότητας, οι άνθρωποι αγωνιούν να αυτοπροσδιοριστούν με γνώμονα όσα τους χωρίζουν και όχι όσα τους συνδέουν. Επανεφευρίσκουν τους εαυτούς τους, υπερτονίζοντας τις παρεκκλίσεις τους από μιά -φανταστική εν πολλοίς- κανονικότητα. "Είμαι παιδί μονογονεϊκής οικογένειας, άθεος και χορτοφάγος!" καμαρώνει ο ένας. "Είμαι λεσβία, αντικαπνίστρια και διαγνωσμένη καταθλιπτική!" τού απάνταει η άλλη. Σάμπως όποιος συνδυάζει τα πιό "αιρετικά" χαρακτηριστικά να κερδίζει κάποιο τρόπαιο..."

"Κι εσένα τι σε ενοχλεί;"

"Το γεγονός πως επαναπαύονται στις ταμπέλες τους. Ξεχνούν ότι δεν έχει τόσο σημασία ποιος ακριβώς είσαι όσο τι κάνεις στη ζωή σου. Τι προσφέρεις στους γύρω σου.

Δεν θα θαυμάσω έναν κακό πίνακα επειδή ο δημιουργός του ανήκει σε καταπιεσμένη μειονότητα. Ούτε θα απορρίψω μια καλή ταινία επειδή σκηνοθετήθηκε από ένα "λευκό αρσενικό γουρούνι". Ο Μάρκος Βαμβακάρης ήταν βασιλόφρων, κάθε άλλο δε παρά φεμινιστής. Συγκρίνεται η προσφορά του με κάποιων "προοδευτικών" τραγουδοποιών, οι οποίοι μάς κατσικώνονται από τη Μεταπολίτευση ως εκλεκτοί κομματικών νεολαιών και ραδιοφώνων;

Ασφαλώς και οφείλουμε να σεβόμαστε και να προστατεύουμε όλων τα δικαιώματα.

Σε τελευταία όμως ανάλυση, ο κόσμος δεν χωρίζεται σε στρέιτ και σε γκέι. Ούτε σε αριστερούς και δεξιούς. Ούτε καν σε φτωχούς και παραλήδες. Μα σε ευαίσθητους κι αναίσθητους ανθρώπους. Σε εκείνους που μπαίνουν στη θέση του διπλανού τους και σε όσους τούς απασχολεί μονάχα η πάρτη και το έχειν τους. Στους ανοιχτόκαρδους, που διαθέτουν το χάρισμα να απολαμβάνουν τις -έτσι κι αλλιώς μετρημένες- μέρες τους. Και στους μίζερους, οι οποίοι διαρκώς βαρυγκομούν και σιχτιρίζουν.

"Τι έστιν πλούσιος;" ρωτούσε ο Δημητρός. "Ο εν τω ολίγω αναπαυόμενος!" απαντούσε η Λωξάντρα και τον κέρναγε τα γιαπράκια της."-

Τελευταία τροποποίηση στιςΠαρασκευή, 14 Ιουνίου 2019 19:12

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.